NARODI PANONIJE
idi na početak
Ko su Panonci u etničkom smislu nije razjašnjeno do danas. Niti će biti!
Najstariji stanovnici u ovom delu Panonije živeli su u doba neolitika (mlađe kameno doba) 6.000-2.200 godina p.n.e. Stanovnike koje su sretali i opisivali grčki hroničari u svojim zapisima, na širokim prostorima od Crnog mora do Baltika, nazivali su Barbarima. U antičkoj Grčkoj svi koji govore na njima nerazumljivom jeziku, bili su barbari (grč. barbaros: koji nije Grk, stranac).
Skiti su skupine iranskih nomadskih plemena koja su živjela u Panoniji od VII –I veka p.n.e. Osim ovih skitalački plemena ove prostore naseljavala su i sedelačka plemena, uglavnom nezabilježenih imena.
Skiti i SkitijaTračani su narodi kojima su pripadali Dačani, čija su plemena Anarti, Apuli, Buri, Saci i dr. naseljavaju prostore severno od antičke Grčke, dijelove Panonije od Karpata do Dunava.
Trački ratnik 
DačaniIliri je skupno ime za plemena na prostoru današnjeg Balkana. Plemena Pelagezi-Pannonii živeli su na širokim prostorima Panonije. Njima Panonija duguje ime. Izvedeno iz ilirskog jezika, od preindoevropskog korena reči pen: močvara, voda, mokro. Imena mnogih plemena: Albanoi, Dalmatae, Histri, Liburni, Maezaei, Sardeaties... sačuvana su u geografskim pojmovima.
.jpg)
Iliri i Ilirska plemena
Stari Ilir
Sarmati su nomadski narodi iranskog porekla. Od sredine I milenija p.n.e. žive na prostoru južnog Urala. Posle približno 250-te godine p.n.e. proširili su se na zapad. Jedan ogranak (Roksolani) stigao je na ušće Dunava, a drugi (Jazigi) se naselio u ravnici između Karpata i Dunava.
Sarmati 
Seoba Sarmata (III. st. p.n.e.)Kelti su došli tokom IV st. p.n.e.. Najverovatnije, prvo ogranci plemena Boji, po kojima je izvedeno prvo ime Češke (Bohemia). Arheološki nalazi su pronađeni u Donjem gradu u Osijeku, Vinkovcima. Kelti su se saživeli sa domorodačkim panonskim ilirskim plemenima Breuke i Amnite. To je dovelo do mešavine kultura koja se naziva Kultura Skordiska. Skordiski plemenski savez je nastao posle 279. godine p.n.e. kad je istočno keltski vladar Breu proveo svoju vojsku kroz Podunavlje u osvajanja Delfa. Po povratku vojske iz neuspelog pohoda, zajedno sa onim Keltima koji su ostali u podunavlju i starosedelečkim stanovništvom, osnivali su zajednicu Skordiska (Civitas Scordiscorum). Prostirala se na prostoru od Kupe do ušća Save u Dunav. Osnivaju prve gradove npr. na prostorima današnjeg Siska (Siscia) ili Beograda (Singidunum). Kuju novac, plove Dunavom, Savom, Dravom…Donose vitlo, ručni mlin, točak. Gradili su utvrđena naselja tzv. oppidume.
.jpg)
Novac Kelta u Scordisku
Oppidum i Keltski ratnik
Seobe kelta
Germani i njihove seobeGoti su jedno od germanskih plemena. Godine 335. godine suzbijaju Vandale i Bizantski car Konstantin I (Flavius Valerius Aurelius Constantinus - vladao:306.-337.g.) im odobrava da se nasele u Panoniju. Jedan ogranak Gota, istočno-germanskih Gota, deli se na Vizigote i Ostrogote.
.png)
Goti (Young Folks' History of Rome)Huni 375. godine dolaze iz Azije, a najveći uspon dostižu pod vodstvom Atile (*395.-†453.) zvanim “bič božiji” (flagellum Dei). Slaveni ga nazivaju Atila Pasoglavi. Pustoše Mezijom, Ilirikom, Tracijom, Galijom, Italijom. Nakon smrti Atile “država” Huna se raspada, a oni se uglavnom vraćaju tamo odkuda su došli.
Provala Huna
Vizigoti pod naletom Huna napuštaju Panoniju i odlaze u Traciju i Meziju. Kasnije razaraju Rim.
VizigotiOstrogoti nakon odlaska Huna naseljavaju Panoniju, ali je osiromašenu i opustošenu (nakon Huna) napuštaju i prelaze Savu u Meziju. Kasnije su se neselili oko Novae (Bugarska). Vraćali su se ponovo na prostore Panonije i ratovali sa onim plemenima i narodima koji su je naselili. Najznačajniji kralj Ostrogota je bio Teodorik Veliki, koji je svrgnuo prvog barbarskog kralja Italije Odoakara.
Gepidi, gotski narod o kome se malo zna, bili su saveznici Huna i Atile. Nakon raspada Huna, naseljavaju staništa Huna u Daciji na obe obale Tise. Odlaskom Ostrogota 437. godine, Gepidi prelaze Dunav i naseljavaju Srem, osvajaju Sirmium i stoluju u njemu do 567.
.jpg)
Arheološke iskopine Gepida u Vinkovcima
Novac Gepida
Zlatni reljef sa bačve Langobardskog kralja Agilulfa
jpg.jpg)
Gepidi i Longobardi u Panoniji
Avari ili Obri mongolski nomadi polaze tragom Huna. U savezu sa Langobardima i Bizantom ratuju protiv Gepida, a posle ratuju i sa Bizantom. Pokoravaju ili stupaju u savez sa raznim plemenima. Avarski kagan sa Slavenima prelazi Dunav i osvaja ceo Srem, a godine 582. osvaja Sirmijum.
Avari i nakit Avara
Svi ti nabrojani narodi su imali, odmah tu pored sebe, tada najveću silu poznatog sveta sklonu osvajanjima, stare Rimljane i njihovo Rimsko carstvo. Rimljani su Panoniju osvajali postepeno. Trajalo je to skoro cijelo jedno stoljeće od Oktavijana, prvog rimskog cara (*63.p.n.e.-†14.n.e.) do Hadrijana (*76.-†138.) koji je uspostavio kolonije Aelia Mursia (Osijek) i Aelia Aquincum (Budim). Kasniji carevi su delili Panoniju na Gornju i Donju, a Dunavom se, manje ili više, protezala granica (Limes) prema plemenima koja su nadirala sa istoka.
Slabljenjem Rimskog Carstva, sredinom V stojeća Panonijom su zavladali pominjani Huni, a nakon smrti Atile prelazila je "iz ruke u ruku": Ostrogotima (456-471), Lombardima (530-568), Avarima (oko 560 - 800), Slavenima (za koje neki kažu da su tu u Panoniju došli oko 480. godine, a bili samostalni oko 800-900 godine), Mađarima (nakon 900.), Habsburgovcima, Osmanlijama itd.
Rimske provincije na Balkanu
I svi ti narodi su se mrzili i voljeli, voljeli i mrzili i do danas. Pa kako onda znati ko su ustvari Panonci?
nastavlja se...
1 komentar:
In this post, we give a list of the earliest inhabitants of the Panonian Plain. Greek chronicles described these people and this is our only written source for this list.
Objavi komentar